Hội chứng pica là gì? | Safe and Sound
Hội chứng pica được chuyên gia tâm lý định nghĩa là một trong những rối loạn ăn uống kỳ lạ, khi người bệnh liên tục ăn những thứ không phải là đồ ăn, chẳng hạn như đất hay sơn. Nó có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu những thứ đó nguy hiểm khi ăn vào.
Nguyễn Thị Hồng Hạnh | Bác sĩ - Viện tâm lý và sức khỏe tinh thần SnS
Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Cộng đồng và Phát triển
1. Định nghĩa hội chứng pica
Theo chuyên gia tâm lý, hội chứng pica (Pica Syndrome) là lặp đi lặp lại hoạt động ăn các đồ vật không phải là thực phẩm, là chứng rối loạn ăn uống thường gặp ở trẻ mắc chứng tự kỷ. Trẻ em và người lớn mắc hội chứng pica có thể ăn những thứ như phân, đất sét, đất, tóc, sơn, cát hay các vật bằng kim loại chẳng hạn như kẹp giấy.
Đặc trưng của hội chứng Pica chính là những người này luôn cảm giác thèm những thứ rất kỳ dị, từ đinh ốc, đất cát đến sơn móng tay. Các chuyên gia tâm lý cho biết, ban đầu chỉ là cảm giác thèm nhưng dần dần họ sẽ chuyển sang ăn thực sự và có cảm giác như “nghiện” các đồ vật này. Chuyên gia tâm lý khuyến cáo hành vi ăn uống lạ lùng có thể gây ra những nguy hiểm chẳng hạn như ngộ độc chì hay tổn thương ruột do các vật sắc nhọn.
Ảnh 1: Người mắc hội chứng Pica thường thèm ăn những thứ rất kỳ dị
Một số dạng điển hình của hội chứng Pica như:
- Cautopyreiophagia (ăn que diêm đã cháy).
- Foophagia (ăn lá, cỏ).
- Geophagia (ăn cát, đất, bụi bẩn).
- Lignophagia (ăn gỗ, vỏ cây, cành cây).
- Lithophagia (ăn đá, sỏi).
- Pagophagia (nước đá, sương tuyết tủ lạnh).
- Thể đau nửa đầu (ăn đồ có chì).
- Tobaccophagia (ăn thuốc lá, tàn thuốc)
- Trichophagia (ăn tóc).
2. Triệu chứng hội chứng pica
Nghiên cứu của chuyên gia tâm lý cho biết bất cứ ai cũng có thể là nạn nhân của hội chứng pica, từ trẻ nhỏ đến người già, từ nam giới đến phụ nữ có thai,... Tuy nhiên, hội chứng thường gặp ở trẻ em hơn người lớn, khoảng từ 10 - 32% trẻ từ 1 - 6 tuổi bị mắc hội chứng pica.
Bản thân những người mắc hội chứng Pica hoàn toàn có thể nhìn nhận được họ đang thèm ăn những thứ không được phép, tuy nhiên để thỏa mãn cơn thèm của mình, chuyên gia tâm lý cho biết, họ thường cố gắng dấu diếm sở thích của mình. Do đó mặc dù các dấu hiệu của hội chứng Pica thường khá rõ rệt nhưng phải rất lâu sau những người thân mới phát hiện hoặc chỉ khi có các triệu chứng đau đớn bên trong thì người bệnh mới cần sự giúp đỡ của bác sĩ tâm thần, chuyên gia tâm lý.
Một số triệu chứng điển hình của hội chứng pica như:
- Luôn có cảm giác thèm ăn những thứ kỳ lạ như bột giặt, đất cát, đinh ốc, bút chì,... nói chung là tất cả những thứ không phải thực phẩm và không thể ăn được.
- Các triệu chứng kéo dài ít nhất 1 tháng, sau đó bắt đầu nặng hơn, để thỏa mãn cơn thèm trong tâm trí thì những người này cũng bắt đầu ăn thật sự.
- Mức độ và cấp độ ăn ngày càng tăng lên, chẳng hạn một người thèm ăn bột giặt có thể đi thử tất cả loại bột giặt để đánh giá xem đâu là loại có mùi vị ngon nhất.
- Ngày càng có cảm giác “nghiện”, không làm chủ được các hành vi của mình, cố gắng tìm cách ăn những thứ vô bổ này mặc dù họ hoàn toàn tự ý thức được có thể gây hại cho bản thân.
- Cảm giác thèm thuồng xâm chiếm mọi suy nghĩ, hành vi, cảm xúc của người bệnh, thậm chí ngay cả trong giấc ngủ.
Ảnh 2: Khao khát ăn các thứ kỳ dị khiến họ không thể kiểm soát được bản thân, ngay cả khi biết ăn những thứ đó không tốt
Bên cạnh đó, chuyên gia tâm lý cho biết, do ăn uống các loại đồ không phải thực phẩm này cũng gây ra một số triệu chứng về mặt thể chất, sức khỏe như:
- Thường xuyên đau bụng do tắc nghẽn đường ruột, thậm chí là nhiễm ký sinh trùng vì sử dụng các loại đồ ăn bẩn thỉu, không đảm bảo.
- Đi ngoài ra máu, khó tiêu, chướng bụng.
- Răng bị hỏng hoặc dù có vệ sinh răng miệng hằng ngày.
- Tăng hoặc giảm cân một cách bất thường. Ở một số bệnh nhân mắc hội chứng pica, việc cơ thể thèm những đồ vật này giống như một cách để bổ sung lượng dinh dưỡng bị thiếu hụt. Tuy nhiên phần lớn bệnh nhân thường thèm ăn các thứ đồ kỳ lạ, không thể dung nạp các loại thực phẩm bình thường hằng ngày nên thường có xu hướng giảm cân, thậm chí là suy dinh dưỡng nếu phát hiện quá muộn.
